تحلیل تغییرات شدت انرژی مبتنی بر تجزیه عوامل و متغیرهای کلان اقتصادی در زیر بخش های صنعت

یکی از عوامل تأثیر گذار بر رشد و تعالی هر کشور وابسته به پیشرفت و توسعه صنایع آن کشور است. این بخش تاثیرگذار، از مصرف کنندگان بزرگ انرژی در کشور است. بررسی رفتار مصرف انرژی و روند شدت انرژی در بخش های مختلف، گامی اساسی و مهم در برنامه ریزی و سیاستگذاری در حوزه انرژی محسوب می شود و افق های وسیعی را در پیش روی سیاستگذاران در این حوزه می گشاید. یکی از روش های مورد استفاده در این زمینه، روش تجزیه است. در این پژوهش به تجزیه و تحلیل تغییرات مصرف انرژی و نیز شدت انرژی با استفاده از فرم ضربی شاخص میانگین دیویژیا، در بخش صنعت کشور به تفکیک زیر بخش های آن و در طی یک بازه زمانی 16 ساله (90-75) پرداخته شده است و سهم هر یک از اثرات در این بازه زمانی تعیین گردیده است. همچنین تلاش شده تا با استفاده از روش اقتصادسنجی پانل دیتا، اثر برخی متغیرهای مهم در بخش صنعت بر روی نتایج حاصل از تجزیه بررسی گردد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بخش عمده ای از افزایش مصرف انرژی به واسطه افزایش تولیدات صنعت می باشد. اثر ساختاری نیز باعث 26 درصد افزایش در مصرف انرژی گردیده ولی اثر شدت، کاهشی 30 درصدی را در میزان مصرف انرژی در پی داشته است. در تجزیه شدت انرژی صنایع کشور در بازه زمانی 90-75 ، کاهشی 12 درصدی در شدت انرژی صنعت مشاهده شد که علت اصلی این امر، اثر کاهنده شدت انرژی به واسطه ی بهبود بهره وری و شرایط تکنولوژیکی صنعت می باشد. با وجود اینکه اثر ساختاری نقش بارزی در جهت افزایش شدت انرژی ایفا کرده، ولی بهبود تکنولوژی موفق شده تا حد قابل توجهی این اثر فزاینده را خنثی نماید. در بررسی عوامل مهم صنعتی نیز نتایج نشان می دهند که متغیرهایی چون قیمت حامل های انرژی و نیز بهره وری تولید در این بخش از جمله متغیرهای تأثیر گذار بر تغییرات مصرف و شدت انرژی هستند.